Walery Goetel i Feliks Radwański: Ulice Krakowa

Walery Goetel i Feliks Radwański: Wojna polsko-ruska i wzrost akcyzy na alkohol – tak wyglądają aktualne realia polityczne. Dlatego przenieśmy się na chwilę do fantastycznej krainy Ulic Krowodrzy, gdzie rośnie wino i porzeczka, opodal płynie fajna rzeczka i kręci się tu dużo dziewcząt, które nie mają nic pilnego do roboty.

Poprzednim razem widzieliśmy się na ul. Chodowieckiego, gdzie przeleżeliśmy pod płotem całą zimę. I pewnie tak by zostało, ale przyjechała straż miejska i powiedziała: „Przepraszam, ma pan może poczęstować papierosem?”. Z godnością otrzepaliśmy więc sztany z resztek jarzębiny i brawurowo suniemy w miasto. A po drodze, jak to po drodze, mijamy ulicę

Walery Goetel

Pewnie jesteście żywo zainteresowani, kim był Walery Goetel. Otóż, odpowiadamy, był postacią fikcyjną, wykreowaną na łamach „Krowoderskiej” w wyniku błędu literowego. Zupełnie inaczej ma się sprawa ze znanym geologiem, paleontologiem, ekologiem, działaczem społecznym i twórcą sozologii, którym był nie kto inny, a profesor Walery Goetel.

Zanim powiemy o nim coś więcej, powiedzmy, czym jest sozologia. Z pewnością jest pojęciem, którego znajomość może się przydać podczas partyjki Scrabble lub rozwiązywania krzyżówki panoramicznej w biuletynie Ligi Ochrony Przyrody. Sozologia to również nauka o czynnej ochronie środowiska naturalnego, łącząca w sobie zagadnienia ekologii i racjonalnego użytkowania jej zasobów. Można się w niej zatem dopatrywać związków z popularną ostatnio doktryną zrównoważonego rozwoju, która każe policzyć, zważyć i oczipować wszystko co się zwija lub rozwija, żeby starczyło dla wszystkich, a najwięcej dla korporacji – ale to inna historyjka.

Wróćmy zatem do Walerego Goetla. Co więcej można o nim powiedzieć? Nieskończenie wiele, wszak każdy człowiek to osobny kosmos. Niestety z Krakowa kosmosu nie widac, bo powietrze jakby zasłania, także o prof. Goetlu tylko briefik. Prof. Goetel urodził się w roku 1889, w roku 1972 zasilił hufce niebieskie, a w międzyczasie położył liczne zasługi na polu nauki. Szczegółów nie znamy, ale można dopytać na Agiehu, gdzie był rektorem w latach 1939–1951. Nie od rzeczy jest natomiast wiedzieć, że prof. Goetel był współtwórcą trzech parków narodowych: Tatrzańskiego, Pienińskiego i Babiogórskiego. Jeśli byliście kiedy w Jordanie albo na plantach, to mniej więcej macie obraz.

Z tym że na Plantach jest kebab, a u podnóża Pienin, przed schroniskiem „Trzy Korony”, znajduje się wędzarnia oscypków. Surowiec jest pewny. Dostawcy pasą się na hali – można podejść i pogłaskać. Prof. Goetel, mimo że specjalizował się w budowie skał, jako konsument działał również w obszarze gastronomii i niejednego oscypka w życiu zakąsił. Dlatego wspominamy z sentymentem.

By dłużej nie babrać się w życiorysach, wykonujemy gwałtowny witraż i lądujemy na ulicy

Feliks Radwański

Ulica Feliksa Radwańskiego charakteryzuje się tym, że nie ma na niej absolutnie nic ciekawego. Na jednej z posesji rosną co prawda wonne chabazie, a na drugiej drzewo genealogiczne, ale dzisiaj w Lidlu są kurczaki za czwórkę, dlatego świat błahostek traci na znaczeniu.

Tym bardziej że Feliks Radwański miał czworo dzieci z Elżbietą Poszman, córką dyrektora krakowskiej poczty. Na gruncie zawodowym był natomiast Radwański architektem, profesorem UJ i senatorem. Cała historia wydarzyła się w latach 1756–1826, gdy Feliks Radwański – mówiąć najprzystępniej – żył.

Żył, dodajmy, z pożytkiem dla Krakowa. Przykładowo, zaprojektował odcinek plant od ulicy Siennej do św. Anny, a także obronił kompleks Barbakanu i Bramy Floriańskiej przed demontażem – planowanym w ramach wyburzania murów obronnych. Radwański jest również pomysłodawcą usypania kopca poświęconego Kościuszce na wzgórzu św. Bronisławy. Także figura niczego sobie.

Współcześnie nazwiskiem Radwańskiego posługują się siostry Radwańskie, które gonią po trawniku za małymi zielonymi piłeczkami, co jest tyleż osobliwe, co urocze.

Warto zapamiętać:

– Prof. Walery Goetel był geologiem i ekologiem, a także rektorem AGH.
– Goetel był twórcą sozologii, czyli ekologii w praktyce: nauki o czynnej ochronie środowiska.
– Feliks Radwański był architektem, któremu zawdzięczamy ocalenie Barbakanu i Bramy Floriańskiej przez wyburzeniem, a także koncepcję usypania Kopca Kościuszki.